Jak zwykle latem wzrasta zainteresowanie tematem ogródków działkowych. Ilość chętnych na zakup działki nie dziwi – własny ogródek to idealna przestrzeń na letni wypoczynek i wyciszenie, a także jedno z niewielu dostępnych w miastach miejsc na uprawę własnych owoców i warzyw. Jak kupić własny ogródek działkowy? Przeczytasz poniżej.
Czym jest ROD?
ROD jest akronimem od określenia rodzinny ogród działkowy. To nazwa terenu, na którym znajdują się ogródki należące do prywatnych dzierżawców i wyposażony w infrastrukturę ogrodniczą teren wspólny. ROD-y działają, by kształtować zdrowe i ekologiczne tereny w miastach oraz pozytywnie wpływać na warunki mieszkalne lokalnych społeczności. W dużych miejscowościach to jedne z niewielu obszarów wypoczynku i rekreacji, które dodatkowo dają miejsce na prowadzenie własnych upraw.
Wszystkie ROD-y należą do Polskiego Związku Działkowców. Sprawami konkretnych ogrodów działkowych zajmują się stowarzyszenia ogrodowe, inaczej nazywane zarządami. To one odpowiedzialne są za kwestię zmiany dzierżawców.
Jeśli poszukujesz działki na konkretnym ROD-zie, w pierwszej kolejności skieruj się właśnie do stowarzyszenia ogrodowego. Zarząd udzieli Ci informacji na temat wolnych działek, a w przypadku ich braku może wpisać Cię na listę oczekujących. To od decyzji stowarzyszenia zależy także zaakceptowanie nowego dzierżawcy terenu.
Czym jest ogródek działkowy?
Działka jest terenem rekreacyjnym dożywotnio dzierżawionym od zarządu ROD-u. Zgodnie z ustawą o rodzinnych ogródkach działkowych, obszar pojedynczej działki nie może przekraczać 500 m2. Wszystkie nasadzenia i budynki, które znajdują się na działce, są własnością działkowicza. W przypadku sprzedaży działki, przechodzą one na nowego właściciela.
Na działce zbudować można obiekt rekreacyjno-wypoczynkowy – altanę, domek czy budynek gospodarczy. Jego powierzchnia nie może przekraczać 35 m2, a wysokość 5 m przy dachach stromych i 4 m przy dachach płaskich.
Ogródek działkowy – kto może kupić?
Ogródka działkowego nie może kupić… nikt. Tak, dobrze czytasz. Nabyć można jedynie prawo do użytkowania działki. Strona, która zrzeka się prawa do użytkowania, otrzymuje za to zapłatę – to właśnie nazywamy kupnem działki. Ustanowienie prawa do działki następuje na podstawie umowy dzierżawy działkowej.
W sensie prawnym właścicielem terenu nadal pozostaje ROD. Własnością działkowicza są za to uprawy, urządzenia i budynki znajdujące się na dzierżawionej przez niego działce.
Dzierżawcą rodzinnego ogródka działkowego zostać może każdy, kto ma skończone 18 lat i stałe miejsce pobytu na terenie Polski. Na stronie Polskiego Związku Działkowców przeczytać można, że nie ma możliwości dzierżawienia działki znajdującej się w oddali od miejsca zamieszkania. Osoby z południa Polski nie mogą więc zostać właścicielami ogródka działkowego położonego nad morzem. Dzieje się tak dlatego, że ROD-y działają na rzecz społeczności lokalnych.
Jak kupić działkę od zarządu ogrodu?
Prawo do dzierżawienia ogródka działkowego możemy nabyć bezpośrednio od jego zarządu. W tym celu należy skontaktować się ze stowarzyszeniem i sprawdzić, czy dysponuje ono wolną działką. Jeśli tak, zarząd dopełni wszystkich formalności i podpisze z nami umowę dzierżawy działkowej.
Plusem tego rodzaju nabycia praw do działki jest brak konieczności oczekiwania na decyzję zarządu. Do minusów zaliczyć można mały wybór takich działek, spowodowany dużym zainteresowaniem ROD-ami.
Jak kupić ogród od innego działkowca?
Prawo do dzierżawy działki możemy odkupić także od innego działkowicza. Oferty sprzedaży od osób prywatnych znaleźć można w Internecie i w prasie lokalnej.
Po znalezieniu interesującej oferty i ustaleniu warunków cenowych, należy podpisać umowę przeniesienia prawa do działki. Podpisy stron umowy muszą zostać poświadczone notarialnie, co w praktyce oznacza, że umowa powinna być zawarta w obecności notariusza. Umowę sporządza się w trzech egzemplarzach – dla stowarzyszenia ogrodowego, dla nabywającego działkę i dla sprzedawcy.
Co istotne, samo zawarcie umowy nie jest jednoznaczne z przekazaniem prawa do dzierżawy. Na taką zmianę zgodę musi wyrazić zarząd ROD-u. Umowę oraz wniosek o przekazanie prawda do dzierżawy należy skierować więc do stowarzyszenia. Zarząd ma dwa miesiące na jej zatwierdzenie lub odrzucenie. W tym czasie prawo do korzystania z działki nadal ma jej były właściciel, nie nabywca.
Jakie prawo reguluje kwestię ROD-ów?
Wszelkie niejasności związane z ogródkami działkowymi rozwiać można, zapoznając się z ustawą z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. W tym akcie prawnym znajdują się informacje dotyczące dozwolonych warunków zabudowy ogródków, procedury zmiany dzierżawcy czy likwidacji całego ogrodu.
W ustawie znajdują się także zapisy dotyczące zakazu wykorzystywania działki w celach mieszkalnych oraz prowadzenia na niej działalności gospodarczej lub innej działalności zarobkowej.
Pomocna jest także strona internetowa Polskiego Związku Działkowców. Znaleźć można na niej aktualne komunikaty czy numery do pełniących telefoniczne dyżury zarządów.
Ile osób naraz może dzierżawić działkę?
Dzierżawca rodzinnego ogródka działkowego może być tylko jeden. Wyjątek od tej reguły stanowią małżeństwa. Tylko małżonkowie mogą mieć wspólne prawo do działki. Niestety, pokrewieństwo i powinowactwo nie pozwalają na współdzierżawienie terenu. Wspólnej działki w sensie prawnym nie mogą mieć więc dzieci i rodzice czy rodzeństwa.
Czy ogródek działkowy można odziedziczyć?
Prawo do dzierżawienia działki nie jest dziedziczne. Oznacza to, że wygasa w chwili śmierci dzierżawcy. Bliscy działkowicza nie są jednak całkowicie pomijani, ponieważ mają pierwszeństwo w ubieganiu się o dzierżawę tego terenu.
Na pierwszym miejscu do dzierżawy jest współmałżonek zmarłego. By przepisać na siebie działkę, powinien złożyć oświadczenie woli o wstąpieniu w prawo do dzierżawy działkowej. Na przeprowadzenie tego procesu małżonek ma 6 miesięcy od dnia śmierci działkowicza. Po upływie tego terminu, o prawo dzierżawy działki mogą upominać się inne osoby bliskie zmarłego. Na złożenie oświadczenia mają 3 miesiące.
Ogródek działkowy – czy jego kupno się opłaca?
Ceny ogródków działkowych w dużych miastach nie zachęcają do inwestowania. Dziś nabycie prawa do dzierżawy działki to wydatek rzędu od kilkunastu do kilkuset tysięcy złotych. Do zakupu ogródka zniechęcają też ograniczenia związane z wielkością działki, jej wykorzystaniem i zabudową czy dziedziczeniem. Alternatywą dla miejskich ogródków działkowych są tereny rekreacyjne za miastem.
Działki rekreacyjne zdają się mieć nad ROD-ami dużą przewagę. Przykładowo, można zbudować na nich domki letniskowe i je wynajmować, co nie jest dozwolone w ogródkach działkowych. Właściciele takiego terenu nie muszą też przestrzegać regulaminów zarządu czy opłacać składek dla działkowiczy. Działka rekreacyjna może znajdować się w dowolnej odległości od miejsca zamieszkania nabywcy, co nie jest możliwe w przypadku rodzinnych ogródków działkowych.